Trong các lĩnh vức như in ấn, sơn, bệnh viện, dược phẩm, công nghiệp chế biến,… nơi các hạt bụi nhỏ có thể ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất cũng như chất lượng của sản phẩm. Để đạt được tính chính xác, đòi hỏi các lĩnh vực này cần đến phòng sạch. Phòng sạch được phân theo mức độ kiểm soát ô nhiễm, được xác định bởi số lượng của các hạt bụi trên mỗi mét khối không khí và kích thước hạt bụi được quy định rõ bởi các tiêu chuẩn phòng sạch chúng ta sẽ đi tìm hiểu sau đấy.
Tiêu chuẩn phòng sạch là gì?
Phòng sạch là một phòng mà nồng độ của hạt lơ lửng trong không khí bị khống chế. Và nó được xây dựng, sử dụng trong một kết cấu sao cho sự có mặt, sự sản sinh và duy trì các hạt trong phòng được giảm đến tối thiểu. Các yếu tố khác trong phòng như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất đều có thể khống chế và điều khiển”
Tiêu chuẩn đầu tiên của phòng sạch là hàm lượng bụi, tức là hàm lượng các hạt bụi lơ lửng trong không khí được khống chế đến mức nào (tất nhiên là bụi bám càng phải làm sạch rồi). Nếu ta so sánh một cách hình tượng, đường kính sợi tóc người vào cỡ 100μm, hạt bụi trong phòng có thể có đường kính từ 0,5 đến 50μm.
Tiêu chuẩn phòng sạch hiện nay
Tiêu chuẩn phòng sạch được đáng giá theo hàm lượng các hạt bụi bay lơ lửng trong không khí và bụi bám được khống chế theo 1 quy chuẩn nhất định. Các tiêu chuẩn về phòng sạch lần đầu tiên được đưa ra vào năm 1963 ở Mỹ. Và hiện nay đã trở thành các tiêu chuẩn chung cho thế giới. Gồm 3 tiêu chuẩn sau:
Tiêu chuẩn Federal Standard 209 (1963) [1]
Tiêu chuẩn này lần đầu tiên được quy định vào năm 1963 (có tên là 209). Sau đó liên tục được cải tiến, hoàn thiện thành các phiên bản 209 A (1966), 290 B (1973)…, cho đến 209 E (1992).
Tiêu chuẩn Federal Standard 209 E (1992) [2-3]
Tiêu chuẩn này xác định hàm lượng bụi lửng trong không khí theo đơn vị chuẩn (đơn vị thể tích không khí là m^3). Sự phân loại phòng sạch được xác định theo thang loga của hàm lượng bụi có đường kính lớn hơn 0,5 \mum. Dưới đây là bảng tiêu chuẩn FS 209 E.
Tiêu chuẩn ISO 14644-1 [3,4]
Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế (International Standards Organization – ISO) đã quy định các tiêu chuẩn về phòng sạch tiêu chuẩn quốc tế. Tiêu chuẩn ISO 14644-1 được phát hành năm 1999 có tên “Phân loại độ sạch không khí”.
Các loại phòng sạch được quy định dựa trên biểu thức:
Cn=10N[0,1D]2,08
với:
– Cn là hàm lượng cho phép tối đa (tính bằng số hạt/m3) của bụi lửng không khí lớn hơn hoặc bằng kích thước xem xét.
– N là chỉ số phân loại ISO, không vượt quá 9 và chỉ số cho phép nhỏ nhất là 0,1.
– D là đường kính hạt tính theo μm.
– Lưu ý: 0,1 ở đây là hằng số với thứ nguyên là μm.
Ta dễ dàng xác định các giới hạn hàm lượng bụi từ công thức trên và dễ dàng phân loại từng cấp phòng sạch (bảng 3).
Phân loại phòng sạch (Cleanroom class)
| STT | Loại Phòng sạch | Loại Phòng sạch trong tiếng anh | Ứng dụng |
| 1 | Loại | 1 (Cleanroom Class 1) |
|
| 2 | Loại 10 | (Cleanroom Class 10) |
|
| 3 | Loại 100 | (Cleanroom Class 100) |
|
| 4 | Loại 1000 | (Cleanroom Class 1000) |
|
| 5 | Loại 10,000 | (Cleanroom Class 10,000) |
|
| 6 | Loại 100,000 | (Cleanroom Class 100,000) |
|
Bạn tham khảo thêm nhiều thông tin khác tại đây: https://thegia.com.vn/tin-tuc/
